Con ngất xỉu vì "đói" thịt
Gần đây, ăn chay đang trở thành một trào lưu, thành mốt thời thượng được nhiều người hưởng ứng. Người ta tìm đến ăn chay với muôn vàn lý do. Có người ăn chay theo tín ngưỡng nhưng cũng có người ăn chay để bảo vệ sức khoẻ, giảm cân, đề phòng tình trạng mất an toàn vệ sinh thực phẩm.
Ngoài ra, cũng có người ăn chay chỉ vì tò mò hay a dua chạy theo phong trào để khẳng định đẳng cấp thượng lưu về ẩm thực. Ăn chay đúng cách và phù hợp đối tượng sẽ mang lại rất nhiều lợi ích. Tuy nhiên, câu chuyện lại trở nên bi hài và đáng lo hơn khi nhiều bậc cha mẹ áp dụng cách hấp thụ dinh dưỡng này đối với những thành viên nhí trong gia đình.
Các chuyên gia khuyến cáo, không nên ép trẻ con ăn chay
Là một "tín đồ" của đạo Phật, sau một lần lên Thiền viện Trúc Lâm (Vĩnh Phúc) nghe giảng kinh Phật và ăn chay, chị Lê Thu Hà (ở phố Ao Sen, Hà Đông, Hà Nội) đã mất một tuần liền để thuyết phục cả gia đình cùng nhau ăn chay trường.
Ông xã chị Hà vốn to béo sẵn nên khi vợ đề nghị ăn chay cũng nhanh chóng xuôi theo. Duy chỉ có cậu con trai tên Hoàng (học lớp 4) đang tuổi ăn tuổi lớn là ngơ ngác. Hoàng bị bó hẹp chuyện ăn trong thực đơn nghèo nàn. Vốn là người khéo tay nên chị Hà rất biết cách chế biến và trang trí cho những món ăn chay trở nên hấp dẫn. Từ cái đùi gà béo ngậy, miếng chả giò vàng ươm đến bát canh chuối đậu nấu ốc thơm phức… tất cả đều trông rất bắt mắt.
Tuy nhiên, vẻ bề ngoài của món ăn chỉ có thể hấp dẫn được cậu con trai trong một vài ngày đầu. Càng về sau, Hoàng càng chán ngán, thường xuyên bỏ bữa. Cậu bé cũng không còn thích thú tham gia các trò chơi vận động với nhóm trẻ em trong khu phố.
Thấy con biếng ăn, chị Hà hết lời giải thích và khuyên con: "Ăn chay vừa để tạo phúc, vừa có thể phòng ngừa rất nhiều bệnh. Bố con vì ăn chay muộn nên mới béo phì và phát nhiều bệnh như thế. Thế nên, mẹ muốn con ăn chay sớm để cơ thể phát triển khoẻ mạnh, cân đối!?".
Công tác tại tổ chức tuyên truyền bảo vệ động vật quý hiếm do một đơn vị nước ngoài đầu tư, chị Nguyễn Thị Hồng (nhà ở phố Vĩnh Tuy, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) nhớ như in khoảng thời gian cách đây chừng 4 năm khi bỗng dưng "phát cuồng" vì ăn chay. Viện lý do rằng mình là một người bảo vệ động vật, yêu thương các loài thú nên cô quyết định vận động cả gia đình cùng ăn chay. Cô cháu gái Hà Phương (8 tuổi) cũng nằm trong danh sách bắt buộc. Cả gia đình dù không thích phải thay đổi thói quen ăn uống nhưng cũng đành phải chịu vì bữa ăn hàng ngày đều do chị Hồng tổ chức.
Cẩn thận hơn, để cô cháu gái ăn chay đúng nghĩa, chị Hồng còn làm riêng những hộp cơm xinh xắn để cho cô cháu gái mang đến trường. Nhưng chị Hồng không thể ngờ rằng, những món ăn chay mà mình kỳ công chuẩn bị thường xuyên được cô cháu gái đem đi đổi lấy những món ăn béo ngậy, thơm lừng và quyến rũ.
Một lần đến đón cháu, cô giáo chủ nhiệm của Hà Phương kể lại rằng, thấy cô bé thường xuyên đi xin đồ ăn của bạn và ăn rất ngon lành. Sau cuộc nói chuyện ấy, nhìn lại vóc dáng cô cháu gái sọp đi sau hai tuần, chị Hồng mới ngộ ra, mình đang ép một đứa trẻ đang tuổi ăn, tuổi lớn ăn chay không đúng cách và không phù hợp.
Khác với trường hợp của hai người phụ nữ trên, chị Lê Thị Phương (Gia Lâm, Hà Nội) lại một mực ép cả gia đình tăng cường ăn rau, củ, quả để tránh tình trạng thịt ôi - lòng thối. Chị Phương tâm sự: "Suốt ngày tôi nghe tin cơ quan chức năng bắt giữ hàng tấn thực phẩm ôi thiu mà thấy sợ. Rồi đó là chưa kể đến chuyện các lò giết mổ không hợp vệ sinh khiến thịt gia súc, gia cầm giết ra dễ bị nhiễm khuẩn ecoli.
Thế nên mỗi tháng, chỉ có ½ bữa cơm gia đình tôi có thịt, còn đâu tôi tăng cường các món ăn theo kiểu ăn chay để tránh được những thực phẩm không an toàn". Lý lẽ của chị Phương nghe chừng rất hợp lý nhưng dường như chị không quan tâm nhiều đến lời nhắc nhở của cô giáo về cậu con trai 5 tuổi của mình. Cậu bé bị gầy hơn 3kg so với các bạn cùng lứa tuổi và thường xuyên bị tụt huyết áp, ngất xỉu do đói bụng.
PGS.TS Nguyễn Thị Lâm
Ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của con trẻ
Trao đổi với PV Người Đưa Tin, PGS.TS. Nguyễn Thị Lâm, Phó Viện trưởng viện Dinh dưỡng quốc gia cho biết: "Tôi khuyên các gia đình không nên cho trẻ em ăn chay, vì các cháu đang ở trong quá trình sinh trưởng, phải được cung cấp đủ các đạm động vật để phát triển cân nặng, chiều cao, nội tiết... Các cháu cần một chế độ dinh dưỡng cân đối, trong đó đạm động vật phải nhiều hơn đạm thực vật.
Nếu các gia đình cho con mình ăn chay trường hoặc ăn chay nhiều bữa trong tháng thì đạm thực vật nhiều hơn. Khi đó, cơ thể các cháu bị thiếu các vi chất thiết yếu. Các nghiên cứu khoa học đã khẳng định, sắt có nhiều trong các loại thịt đỏ như thịt bò hoặc gan động vật; kẽm có nhiều trong hải sản; canxi có nhiều trong sữa…
Trẻ em được ăn uống đầy đủ thì giúp quá trình chuyển hoá trong cơ thể tốt hơn. Các dưỡng chất có trong thức ăn còn là coenzyme cho các enzyme khác trong cơ thể. Nếu các cháu không ăn các thức ăn có nguồn gốc từ động vật thì sẽ bị thiếu coenzyme, khiến cho các quá trình chuyển hoá trong cơ thể bị đình trệ, dẫn đến sức khoẻ yếu, suy dinh dưỡng, miễn dịch kém, tăng trưởng cân nặng chiều cao không được tối đa".
Liên quan đến phương pháp ăn chay, các chuyên gia dinh dưỡng cũng khuyến cáo, những người ăn chay nên đến các trung tâm dinh dưỡng để các bác sĩ tính khẩu phần ăn chay và cách ăn chay cho phù hợp và đảm bảo sức khỏe, nếu ăn chay đúng cách cũng sẽ đảm bảo phòng ngừa bệnh tật. Những người mắc các bệnh như béo phì, tiểu đường cần phải có những tư vấn để đảm bảo cách ăn chay hiệu quả và không nguy hại đến sức khỏe.
Trong quá trình ăn chay, vẫn phải đảm bảo nhu cầu khuyến nghị về dinh dưỡng của các cơ quan chuyên môn. Đó là, đảm bảo về mặt năng lượng, tùy theo từng loại hình lao động. Những người lao động nặng như bộ đội, nhân công, lao động, vận động viên năng lượng cần nhiều, những người hoạt động trong lĩnh vực văn phòng thì cần số lượng ít hơn. Ăn chay không là điều gì khác thường mà chỉ đơn thuần là một khuynh hướng khác về cách ăn uống.
Vì thế, với những ai muốn chuyển từ ăn mặn sang ăn chay, thì nên chuyển từ từ, đầu tiên tránh thịt đỏ, sau đó dần đến thịt gia cầm, rồi cuối cùng đến cá và thủy hải sản. Tuy nhiên ăn chay cũng có những mặt trái của nó như đã phản ánh ở phần trên.
Hồng Dương
