Cơ chế “xin – cho”
Như đã thông tin, tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) đã "vượt mặt” bộ GTVT để chia các “miếng bánh ngon” trạm dừng nghỉ trên các tuyến cao tốc do VEC quản lý bằng cách chỉ định thầu khi chưa được bộ GTVT phê duyệt. Trong đó, có những dự án trạm dừng nghỉ được VEC “ưu ái” cho công ty Thái Sơn (công ty của Đinh Ngọc Hệ - “Út trọc”).
>>> “Vượt mặt” bộ GTVT, VEC chia các “miếng bánh ngon” trên cao tốc thế nào?
Theo tìm hiểu của PV báo Người Đưa Tin, Đinh Ngọc Hệ (tức “Út trọc”) là người liên quan tới hàng loạt những “lùm xùm” trong việc “xin – cho” xây dựng các trạm dừng nghỉ trên các tuyến cao tốc do tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) làm chủ đầu tư.
Đáng chú ý, theo tài liệu mới nhất mà PV Người Đưa Tin có được, vào năm 2015, thời điểm ông Mai Tuấn Anh là Tổng Giám đốc VEC (hiện nay là Chủ tịch HĐTV VEC) đã có văn bản 1065/VEC-KHĐT kiến nghị HĐTV VEC “rút ngắn tiến độ” ký hợp đồng nguyên tắc với nhà đầu tư Thái Sơn cho trạm dừng nghỉ tại km41+100 thuộc dự án đường cao tốc Hồ Chí Minh – Long Thành – Dầu Giây.
Văn bản số 1065 gửi HĐTV VEC do ông Mai Tuấn Anh ký ngày 8/4/2015 cho biết: Ngày 4/11/2014, công ty cổ phần phát triển đầu tư Thái Sơn bộ Quốc phòng đã có văn bản số 236/2014/CV-TS xin đầu tư xây dựng trạm dừng chân, tiếp nạp nhiên liệu và dịch vụ ăn uống trên cao tốc Hồ Chí Minh – Long Thành – Dầu Giây.
Trước đó, hạng mục này đã được bộ GTVT chấp thuận tại quyết định phê duyệt dự án đầu tư số 334/QĐ-BGTVT ngày 13/2/2007.
VEC đã có văn bản số 4621/VEC-QLKT đồng ý về nguyên tắc việc nhà đầu tư Thái Sơn tham gia nghiên cứu đầu tư trạm dừng nghỉ tại Km41+100, và đề nghị xây dựng phương án đầu tư bao gồm thiết kế tổng thể và phương án tài chính để VEC xem xét.
Tiếp đó, công ty Thái Sơn đã có công văn số 03/2015/CV-TS trình phương án đầu tư trạm dừng nghỉ với tổng mức đầu tư 225 tỷ đồng (bao gồm 2 giai đoạn, trong đó giai đoạn 1 là 135 tỷ, giai đoạn 2 là 90 tỷ).
Sau khi xem xét, VEC đã có văn bản số 858/VEC-KTCMNT ngày 25/3/2015 yêu cầu nhà đầu tư phải hoàn thiện hồ sơ thiết kế và cập nhật tổng mức đầu tư, phương án tài chính theo các ý kiến của phòng KTCNMT và ban HLD…
VEC đã nhận được văn bản số 65 ngày 31/3/2015 của công ty Cổ phần Phát triển đầu tư Thái Sơn - bộ Quốc phòng (gọi tắt công ty Thái Sơn, công ty của Đinh Ngọc Hệ - “Út trọc”) về việc đề xuất ký hợp đồng nguyên tắc cho trạm dừng nghỉ tại km 41+100 dự án đường cao tốc Hồ Chí Minh – Long Thành – Dầu Giây.
Tại sao ông Mai Tuấn Anh lại muốn "rút ngắn tiến độ"?
Ông Mai Tuấn Anh cũng chính là người thúc giục HĐTV VEC sớm cho phép công ty Thái Sơn được thực hiện dự án. Cụ thể: VEC đã chấp thuận chủ trương cho nhà đầu tư thực hiện nghiên cứu đầu tư dự án. Tuy nhiên, nhà đầu tư vẫn cần một khoảng thời gian để hoàn thiện phương án đầu tư và các hồ sơ dự án liên quan.
Thế nhưng, để rút ngắn tiến độ, ông Mai Tuấn Anh đã đề nghị HĐTV VEC chấp thuận giao chính mình thực hiện ký kết hợp đồng nguyên tắc với phía Thái Sơn để tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư thực hiện các công việc khảo sát, nhanh chóng triển khai dự án.
Cũng chính vì điều này, dư luận đặt ra nhiều câu hỏi: Vai trò của ông Mai Tuấn Anh trong việc để công ty của "Út trọc” thâu tóm các dự án xây trạm dừng nghỉ trên các tuyến cao tốc ra sao?. Đồng thời, tại sao ông Mai Tuấn Anh lại muốn "rút ngắn tiến độ", đẩy nhanh việc ký hợp đồng nguyên tắc với công ty sân sau của "Út trọc" như vậy?
Nghi án chia “miếng bánh” trạm dừng nghỉ
Theo văn bản số 1260 của VEC báo cáo về tình hình thực hiện đầu tư xây dựng các trạm dừng nghỉ trên các tuyến đường cao tốc do VEC quản lý, khai thác đã nêu ra hàng loạt những sai phạm của lãnh đạo VEC trong khoảng thời gian 2011 – 2016.
Điều khiến dư luận bức xúc tại văn bản này, do ông Trần Văn Tám, Tổng giám đốc VEC ký nêu rõ: Phòng thẩm định VEC và ban QL dự án các đường cao tốc phía bắc (NEPMU) do VEC làm chủ đầu tư đã làm việc tại hiện trường từ tháng 6 đến tháng 7/2018, rà soát tất cả 8/8 dự án trạm dừng nghỉ.
Sau khi rà soát lại toàn bộ quy trình đầu tư 8 dự án trên đã phát hiện ra những sai phạm nghiêm trọng của nhà đầu tư như: Nhà đầu tư chưa tuân thủ thiết kế cơ sở được duyệt. Đa phần việc chỉ định thầu các dự án trạm dừng nghỉ xuất phát từ đề xuất của ông Nguyễn Văn Nhi, Phó tổng giám đốc VEC. Sau đó được Hội đồng thành viên VEC (nhiệm kỳ 2011-2016) xem xét, chấp thuận chủ trương đơn vị thực hiện.
Đặc biệt, đối với dự án trạm dừng nghỉ trên cao tốc TP.Hồ Chí Minh – Long Thành – Dầu Giây, lãnh đạo VEC nhiệm kỳ 2011-2016 đề xuất chỉ định thầu cho công ty Cổ phần phát triển đầu tư Thái Sơn, bộ Quốc phòng (đây là công ty của Đinh Ngọc Hệ - tức "Út trọc") tại văn bản số 1065/VEC-KHĐT ngày 8/4/2015.
Sau một thời gian dài triển khai thực hiện dự án, công ty Thái Sơn đã không đáp ứng được tiến độ, chậm trễ trong việc thi công xây dựng (giai đoạn 1 chậm tới 17 tháng, giai đoạn 2 chưa triển khai…).
Đáng chú nhất, Tổng giám đốc VEC Trần Văn Tám còn chỉ ra, nghi án ban lãnh đạo VEC nhiệm kỳ 2011-2016 ký kết trao các “miếng bánh” trạm dừng nghỉ cho nhà đầu tư mà chưa được bộ GTVT uỷ quyền.
Ông Tám đưa ra căn cứ: “Trên cơ sở xem xét hợp đồng các trạm dừng nghỉ đã ký kết và căn cứ vào các quy định của pháp luật về hợp đồng, có thể thấy các hợp đồng ký kết giữa VEC và nhà đầu tư không xác định rõ hình thức BOT hoặc BCC. Các hợp đồng đều không có bảo lãnh thực hiện hợp đồng và không có điều khoản để VEC can thiệp, yêu cầu nhà đầu tư thực hiện khi không có bảo lãnh ngân hàng”.
Thế Anh