Đó là phát ngôn “tiền hậu bất nhất”, thậm chí tỉnh Tiền Giang đã có những phản ứng trước ý kiến của bộ GTVT. Trao đổi với PV báo Người Đưa Tin, PGS.TS Nguyễn Văn Hùng, nguyên Hiệu trưởng trường ĐH Xây dựng Hà Nội thẳng thắn cho rằng: “Các dự án BOT nói chung và dự án BOT Cai Lậy nói riêng đều thiếu minh bạch từ việc triển khai dự án cho đến thu phí”.
PV: Sau khi bộ GTVT đưa ra những lý giải liên quan đến trạm BOT Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang đã có phản ứng gay gắt cho rằng, địa phương chỉ xin làm đường tránh bằng tiền ngân sách, không xin, cán lại mặt đường Quốc lộ (QL) 1, nhưng bộ GTVT cứ âm thầm, ký kết BOT là triển khai. Quan điểm của ông như thế nào về việc này?
PGS.TS Nguyễn Văn Hùng: Không chỉ dự án BOT Cai Lậy mà nhiều dự án BOT trên cả nước đều có điểm chung là thiếu minh bạch, không rõ ràng. Tất cả dự án BOT đều chỉ định thầu, không có đấu thầu dự án đã dẫn đến vốn đầu tư đội khống lên, thu phí không minh bạch, mức thu phí quá cao ngoài sức chịu đựng của người dân. Việc này dẫn đến sự suy giảm về kinh tế, làm cho sự cạnh tranh về kinh tế kém đi. Rõ ràng ở đây không có lợi ích của Nhà nước và người dân mà chỉ có lợi ích nhóm của nhà đầu tư và một số tổ chức nào đó(?!). Theo tôi, việc nâng cấp tuyến QL1 nên dùng quỹ bảo trì đường bộ, vì người dân đóng phí vào đây rất nhiều nên không cần phải làm bằng hình thức BOT, chúng ta không thể đổ lỗi là thiếu vốn được.
Trạm thu phí Cai Lậy gây nên nhiều bức xúc trong dư luận.
PV: Trong khi lãnh đạo bộ GTVT khẳng định, địa phương có đề xuất làm dự án bao gồm cả QL1 nhưng tỉnh Tiền Giang lại phủ nhận chuyện này. Phải chăng, bộ GTVT đang lừa dối dân, lừa dối địa phương, thưa ông?
PGS.TS Nguyễn Văn Hùng: Việc sửa chữa QL1 có thể là một hình thức để nhà đầu tư hợp thức hóa cho việc vị trí đặt trạm. QL1 chỉ “tráng men” thảm nhựa chi phí rất ít nhưng lại thu phí rất cao, đây là một sự “bê bối” rất lớn của ngành giao thông, cần phải làm cho rõ ràng minh bạch trong vấn đề này. Quốc hội cũng cần vào cuộc. Chính phủ và Quốc hội không cho phép đặt trạm trên tuyến đường có sẵn nên việc đặt trạm trên là sai luật. Vậy tại sao không lấy kinh phí từ quỹ bảo trì để cải tạo QL1 mà phải nhờ đến nhà đầu tư bỏ ra 300 tỷ đồng để sửa chữa QL1?
Theo quan điểm của tôi, BOT là một cái “u nhọt” của xã hội gây nhức nhối đã từ lâu rồi, nhưng bộ GTVT nhiều lúc vẫn chống chế để nghiên cứu xem xét giải quyết và có nhiều cơ quan vào cuộc nhưng rồi đâu lại vào đó, tất cả đều đi vào lãng quên.
PV: Nhiều ý kiến cho rằng, trong khi dư luận đang bức xúc, cách giải quyết của bộ GTVT cũng như phát biểu của Thứ trưởng bộ GTVT Nguyễn Ngọc Đông thời gian vừa qua chẳng khác nào “thêm dầu vào lửa”. Ông nghĩ sao về điều này?
PGS.TS Nguyễn Văn Hùng: Trong thời điểm này, lãnh đạo bộ GTVT không nên có những phát biểu nhạy cảm làm ảnh hưởng tới xã hội, thậm chí những phát biểu đó còn có thể làm cho tình thế càng gay gắt hơn. Phản ứng của người dân trong thời gian vừa qua là có cơ sở. Chúng ta phải sớm giải quyết những bức xúc này, đã đến lúc Chính phủ cần lên tiếng và Quốc hội phải giám sát thường xuyên việc này.
Để xác định mức thu phí hiện nay ở trạm Cai Lậy cao hay thấp cần mời Kiểm toán Nhà nước vào cuộc, cần phải có một cơ quan thẩm định, kiểm tra độc lập. Phải có hội đồng thẩm định giám sát từ những người chịu thiệt thòi từ chính dự án đó thì mọi việc sẽ dễ dàng hơn. Nếu không giải quyết sớm, BOT sẽ là một hiện tượng gây bức xúc rất lớn trong dư luận bởi vì ở đâu người ta cũng đều đang bức xúc phản ứng về trạm thu phí.
PV: Câu chuyện BOT ngày càng trở nên gay gắt, nhiều cơ quan đã nhập cuộc và chỉ ra sai phạm, theo ông, chúng ta có cần phải xem xét trách nhiệm của những người liên quan?
PGS.TS Nguyễn Văn Hùng: Việc triển khai các dự án BOT nhưng chỉ có một đơn vị tham gia thầu và với lý do tính cấp bách của dự án để chọn đơn vị đó làm nhà thầu, đang là một hiện tượng lách luật để thông thầu. Điều này cho thấy sự thiếu minh bạch. Theo tôi, đã đến lúc chúng ta phải xem xét trách nhiệm của bộ GTVT về vấn đề này. Cần công khai, minh bạch hóa các khoản đầu tư, thực hiện đấu thầu, đấu giá và quản lý thu phí, tránh tình trạng lợi dụng thu phí của dân cho vào túi nhà đầu tư.
PV: Xin cảm ơn ông!
Thế Anh
