Sẽ "hết cửa" lập lờ...
Bộ GTVT vừa mới trình Chính phủ về dự thảo thay thế Nghị định 86/2014 về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng xe ô tô đề xuất “xe hợp đồng điện tử dưới 9 chỗ so với hoạt động của taxi có nhiều điểm tương đồng. Vì thế, phải coi Grab là vận tải taxi”.
Trong dự thảo Nghị định thay thế Nghị định 86, bộ GTVT đề xuất: “Quản lý xe sử dụng hợp đồng điện tử, tiêu biểu là Grab, không còn khái niệm xe taxi điện tử. Đồng thời, sẽ coi Grab là loại hình vận tải như taxi truyền thống.
Giải thích về đề xuất này, bộ GTVT cho rằng: Phương án xe chở khách dưới 9 chỗ có ứng dụng phần mềm tiêu biểu như Grab hoạt động như loại hình taxi, sẽ quản lý như xe taxi là hoàn toàn hợp lý.
Bộ GTVT phải sớm đổi phù hiệu xe Grab quản lý như taxi truyền thống.
Dự thảo nêu rõ: Toàn bộ ô tô có sức chứa dưới 9 chỗ kinh doanh vận tải hành khách theo hợp đồng sử dụng hợp đồng điện tử đã được cấp phù hiệu xe hợp đồng trước ngày Nghị định này có hiệu lực phải quy định lộ trình thực hiện cấp đổi phù hiệu taxi và thực hiện các quy định về kinh doanh và điều kiện kinh doanh của taxi.
Nếu đề xuất này được thông qua, toàn bộ các xe đang kết nối phần mềm điện tử như Grab sẽ phải gắn phù hiệu xe taxi niêm yết đầy đủ các thông tin trên xe. Đặc biệt, phải gắn hộp đèn trên nóc như taxi truyền thống. Các xe Grab cũng phải chịu các ràng buộc về niên hạn như taxi.
Đồng thời, tiêu chuẩn lái xe, kinh doanh trực thuộc doanh nghiệp, hợp tác xã và phải niêm yết giá như taxi.
Trước đó, báo cáo của tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ ngày 22/8/2018 có nêu nội dung: “Đề nghị bộ GTVT nghiên cứu, làm rõ thêm về bản chất của các loại hình vận tải ứng dụng phần mềm Grab, Uber”.
Thực tế cho thấy, Grab, Uber đã thực hiện và tham gia thực hiện một số công đoạn như điều hành phương tiện, lái xe, quyết định giá cước vận tải, sử dụng các loại xe dưới 9 chỗ, cách tính cước cũng dựa vào Km…
Qua đó, cần phải xác định đây là đơn vị kinh doanh vận tải theo quy định tại khoản 4 điều 16 của dự thảo Nghị định. Do đó, phải tuân thủ các quy định về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng ô tô.
Tổ công tác cho hay, sự khác nhau hiện nay giữa loại hình Grab, Uber và taxi truyền thống là: Grab, Uber đã ứng dụng phần mềm điều hành thay thế phương pháp điều hành truyền thống (như sử dụng bộ đàm, điện thoại), đổi mới công tác quản lý, quản trị. Do đó, giá cước của loại hình này giảm hơn so với taxi truyền thống.
Sau khi phân tích, tổ công tác của Thủ tướng yêu cầu bộ GTVT: Nếu không định nghĩa đúng về bản chất, cụ thể, rõ ràng về từng loại hình vận tải như dự thảo, sẽ tạo lỗ hổng về pháp luật, dẫn đến việc ban hành quy định không bảo đảm tính hiệu lực, hiệu quả và sẽ không có giải pháp, chế tài để quản lý đúng, phù hợp với từng loại hình. Đặc biệt, sẽ dẫn đến sự bất bình đẳng, cạnh tranh không lành mạnh.
Chuyên gia nghiên cứu giao thông lên tiếng
Trao đổi với PV báo Người Đưa Tin về việc gắn mào xe Grab, TS. Nguyễn Xuân Thuỷ, chuyên gia nghiên cứu giao thông vận tải cho rằng: “Việc gắn mào, đổi phù hiệu cho xe Grab là việc nên làm, vì sẽ đảm bảo hài hoà được lợi ích giữa các doanh nghiệp kinh doanh vận tải. Đồng thời, sẽ giúp cơ quan quản lý dễ nhận diện, phân biệt được các phương tiện tham gia hoạt động kinh doanh vận tải để quản lý tốt hơn”.
Theo TS. Nguyễn Xuân Thuỷ, lẽ ra việc gắn mào, đổi phù hiệu xe hợp đồng như xe taxi truyền thống cần phải triển khai từ sớm. Bộ GTVT không phải chờ đến những phản ứng của dư luận rồi mới đổi là quá chậm. Nếu như không có những phản ứng của dư luận thì liệu bộ GTVT có đề xuất việc này không? Việc coi Grab như xe taxi không ảnh hưởng đến vấn đề ứng dụng hay không ứng dụng công nghệ trong việc kinh doanh vận tải.
Trong khi đó, ông Bùi Sinh Quyền - Chủ tịch Hiệp hội Vận tải Hà Nội - cho biết, việc gắn mào và phù hiệu xe taxi cho Grab là cần thiết, để quản lý các loại hình vận tải hành khách bằng taxi. Lẽ ra, bộ GTVT phải làm việc này từ sớm thì sẽ tốt hơn rất nhiều.
Ông Quyền cho hay, việc coi Grab như taxi truyền thống sẽ đảm bảo được sức cạnh tranh công bằng giữa các hãng taxi với nhau. Đồng thời, hài hoà được lợi ích của doanh nghiệp và khách hàng, cơ quan quản lý cũng dễ quản lý các phương tiện vận tải hơn.
Thế Anh
