Cạnh tranh "miếng bánh" livestream, sàn thương mại điện tử Việt Nam thua ngay trên sân nhà

2 "ông lớn" tranh nhau "miếng bánh" livestream

Theo Hiệp hội thương mại điện tử Việt Nam, bình quân mỗi tháng có 2,5 triệu phiên bán hàng livestream trên các sàn TMĐT, với hơn 50.000 nhà bán tham gia. 

Nếu như trước kia, livestream bán hàng thường đến từ những cá nhân nhỏ lẻ thì hiện nay, có rất nhiều người nổi tiếng đã tham gia vào thị trường này, tạo ra một "ngành công nghiệp" trên các sàn TMĐT. 

Có thể kể đến những cái tên như: Lê Dương Bảo Lâm, Phạm Thoại, Võ Hà Linh, Gia đình Quyền Leo Daily, Hằng Du Mục... với những phiên live có mức doanh số hàng chục, thậm chí là hàng trăm tỷ đồng. 

Đáng chú ý phải kể đến Tiktok Shop vốn "xuất thân" là một nền tảng giải trí, nhờ có livestream, nền tảng này đã nhanh chóng chiếm lấy thị phần và trở thành sàn TMĐT đứng thứ 2 tại Việt Nam chỉ sau Shopee. Đặc biệt, việc Tiktok tổ chức chương trình "Ngôi sao chốt đơn" cũng đã khẳng định tầm quan trọng của "nền công nghiệp" này. 

Nhanh chóng bắt kịp xu thế, giữa năm 2023 Shopee bắt đầu đẩy mạnh những hoạt động livestream bằng cách hướng dẫn, hỗ trợ nhà bán hàng cách thức livestream ngay trên ứng dụng của mình. Sàn TMĐT này đã tự tổ chức hoặc tài trợ cho nhà bán hàng tham dự các lớp học livestream, cung cấp nhân lực hỗ trợ thương hiệu chưa có đội ngũ riêng. Shopee cũng nhanh chóng bổ sung tính năng xem video ngắn dạng dọc có nội dung giải trí hoặc đánh giá sản phẩm, giống như TikTok.

Đồng thời, Shopee cũng tung ra hàng loạt những chương trình ưu đãi hấp dẫn, những voucher, phiên live độc quyền kết hợp cùng hàng loạt KOLs nổi tiếng như: Issac, Song Luân, Ngô Kiến Huy, Kiều Minh Tuấn...

Thông tin từ Reuters, Youtube và Shopee mới đây đã tuyên bố hợp tác phát triển nền tảng thương mại điện tử (TMĐT) mới mang tên Youtube Shopping tại Indonesia và dự kiến mở rộng ra toàn Đông Nam Á để cạnh tranh với các đối thủ như TikTok Shop.

Sàn TMĐT Việt Nam lép vế

Theo báo cáo doanh thu 6 tháng đầu năm 2024 của Metric, doanh số các sàn TMĐT gồm Shopee, Lazada, TikTok Shop, Tiki và Sendo đạt 143,9 nghìn tỷ đồng với 1,533 triệu sản phẩm giao thành công tới tay khách hàng, tăng trưởng 54,91% so với cùng kỳ năm ngoái. Cụ thể, doanh số 6 tháng đầu năm nay của TikTok Shop tăng tới 150,5%, Shopee ghi nhận mức tăng gần 66%. Trong khi đó Lazada, Tiki, Sendo lần lượt giảm gần 44%, 48% và 70%.

Con số tăng trưởng này cũng vượt xa so với dự báo doanh thu thị trường TMĐT Việt Nam năm 2024 sẽ chỉ tăng khoảng 35% so với năm 2023. Trong đó, nền tảng Shopee tiếp tục dẫn đầu với 53,74 nghìn tỷ đồng, đạt 67,9% thị phần. Xếp thứ 2 là TikTok Shop với 18,36 nghìn tỷ đồng, chiếm 23,2% thị phần. Lazada và Tiki lần lượt đạt 6,03 nghìn tỷ đồng (chiếm 7,6% thị phần) và 997,06 tỷ đồng (chiếm 1,3%). Trong khi đó, sàn Sendo với thị phần quá ít nên không được đưa vào bảng xếp hạng này.

Nhìn chung, 2 sàn TMĐT là Shopee và Tiktok Shop đang có sự tăng trưởng mạnh mẽ trong khi 3 sàn còn lại có xu hướng "đi lùi". Đáng chú ý, Tiki và Sendo là 2 sàn TMĐT đến từ Việt Nam dường như đang trở nên lép vế trước những đối thủ khác ngay trên "sân nhà".

Trước đó, Tiki được biết đến là một trong những sàn TMĐT lớn nhất và sớm ra mắt tại Việt Nam vào năm 2010. Giai đoạn đầu, doanh nghiệp này tăng trưởng rất tốt và nhận được sự đón nhận từ người dùng. Song, những năm trở lại đây, tên tuổi Tiki gần như "mất bóng" trong thị trường TMĐT Việt Nam. 

Thông tin từ Báo cáo 2023 của Vietdata về ngành Thương mại điện tử tại Việt Nam, Tiki cũng có những động thái để cải thiện tình hình kinh doanh. Ngày 18/8/2023 Tiki và thương hiệu ô tô điện Wuling của liên doanh GM (Mỹ) - HongGuang MiniEV đã ký kết chiến lược, đưa Wuling HongGuang MiniEV trở thành mẫu ô tô điện đầu tiên được bán trên một sàn Thương mại điện tử tại Viêt Nam. 

Tiki quyết định tích hợp chatbot ChatGPT vào để khách hàng có thể sử dụng hoàn toàn miễn phí. Dù không cải thiện được nhiều, ít nhất, việc tích hợp này giúp cho Tiki trở nên được quan tâm hơn, từ đó gia tăng lượng truy cập.

Cũng đến từ Việt Nam, Sendo được thành lập năm 2012, là một dự án TMĐT do Công ty CP dịch vụ Trực tuyến FPT (FPT Online), trở thành một trong những nền tảng thương mại lớn nhất có tính chất thuần Việt. 

Cùng chung "cảnh ngộ" với Tiki, Sendo dần tỏ ra yếu thế trong cuộc đua và đã bị các sàn khác đánh bật ra khỏi những sàn thương mại điện tử lớn nhất. Dù vậy, năm 2023 Sendo vẫn đạt doanh thu thuần gần 290 tỷ đồng, tăng mạnh 90% so với năm 2022, lỗ sau thuế là 450 tỷ đồng. 

Sendo cũng có những cố gắng đưa ra những ý tưởng mới có sức cạnh tranh hơn. Sendo cho ra mắt mô hình đi chợ kiểu mới với hàng hóa lấy tận nguồn là Sendo Farm. 

Sendo Farm cũng đã ký kết với Chi nhánh Công ty cổ phần chăn nuôi C.P. Việt Nam và Công ty Cổ phần Daesang Đức Việt vào ngày 20/12/2023 với mục tiêu đảm bảo nguồn thực phẩm đạt tiêu chuẩn ngon sạch với giá cả hợp lý. 

Thanh Loan