Chu Du (175 -210) tên tự là Công Cẩn, ông là danh tướng và khai quốc công thần của Đông Ngô thời Tam quốc. Chu Du sinh ra trong một đại gia tộc có nhiều người làm quan ở huyện Thư, Lư Giang, An Huy ngày nay. Ông nội của ông là Chu Cảnh và chú là Chu Trung đều làm quan thái úy (một trong 9 chức quan thời xưa). Cha của ông là Chu Dị từng làm quan huyện lệnh Lạc Dương. Có thể nói, gia tộc Chu Du là một trong những gia tộc hiển hách trong lịch sử Trung Hoa.
Tạo hình Chu Du trong phim Tam quốc diễn nghĩa.
Trong Tam quốc diễn nghĩa của nhà văn La Quán Trung mô tả Chu Du khá sát với lịch sử, là người văn võ song toàn và rất trung thành với Tôn Quyền, nhưng do lấy Thục Hán làm chính thống và để câu chuyện thêm phần kịch tính, La Quán Trung đã sáng tác nhiều tình tiết mô tả việc nhân vật Chu Du e ngại Gia Cát Lượng sẽ là mối họa cho Đông Ngô, nên nhiều lần tìm cách mưu hại nhân vật Gia Cát Lượng. Nhưng lần nào ông cũng bị Gia Cát Lượng qua mặt (những tình tiết này hoàn toàn là hư cấu, không có trong sử sách).
Khi luận về trận đại chiến Xích Bích giữa ba phe Ngụy - Thục - Ngô trong lịch sử Tam quốc, có lẽ người đọc truyện Tam quốc sẽ không thể không nhớ tới giai thoại Khổng Minh - bậc đại quân sư của Thục quốc, người tự thân lặn lội đến với Đông Ngô, một mình dùng tài lập luận khẩu chiến với bá quan Đông Ngô trước mặt minh chủ Tôn Quyền, một mình dốc hết can đảm thuyết phục Tôn Quyền đồng ý hợp lực cùng Thục chống lại Tào Ngụy.
Khổng Minh biết rõ, việc Đông Ngô có chịu hợp lực với Thục chống lại Tào Ngụy hay không, tất cả đều nằm ở Chu Du.
Nhưng nhiêu đó giai thoại về Khổng Minh vẫn chưa là gì so với sự kiện ông ghé thăm doanh phủ của Chu Du - Đại đô đốc của nước Đông Ngô thời bấy giờ, biết Chu Du là người minh chủ Tôn Quyền tin dùng, cũng là người gây được tác động tới Tôn Quyền trong việc: "Có nên hợp sức cùng Thục đánh Ngụy hay không?", do vậy sau buổi khẩu chiến với bá quan Đông Ngô, Khổng Minh đã sớm nhắm tới Chu Du.
Khổng Minh làm thân với Lỗ Túc - một triều thần của Đông Ngô rồi thông qua những buổi chầu rượu với Lỗ Túc, tìm hiểu về con người, tính cách của Chu đô đốc. Sau khi biết được mỹ nhân Tiểu Kiều là phu nhân của Chu Du, Khổng Minh đã lập tức làm sẵn một bản sửa của bài thơ phú Đài Đổng Tước nhằm chuẩn bị cho kế "khích tướng" Chu Du.
Là người đa đoan đề phòng trong chuyện công nhưng lại mềm yếu, dễ mất tự chủ trong chuyện tề gia. Đó là lý do vì sao Chu Du dễ dàng bị trúng kế khích tướng từ lời Khổng Minh.
Ngay trong cuộc gặp gỡ đầu tiên, khi Chu Du nói sẽ quy hàng triều đình không đối đầu với Tào Tháo. Khổng Minh cũng liền giả bộ nghe theo và khen ngợi Chu Du là con người biết thời thế, và hiến kế cho Đông Ngô thoát nạn binh đao bằng cách dâng Đại Kiều và Tiểu Kiều cho Tào Tháo.
Khổng Minh đã đọc và luận bản sửa của bài thơ phú Đài Đổng Tước trước mặt Chu Du, đưa tới hàm ý Tào Tháo vì muốn cướp vợ của Chu Du mà sẽ đánh chiếm Đông Ngô, gây cảnh lầm than. Vì là người có tính tự ái cao nên sau khi nghe xong bài phú, Chu Du đã đùng đùng nổi giận, rút gươm khỏi bao, chỉ về phương Bắc mà thét lên rằng: "Chu Du ta thề không đội trời chung với giặc Tào!". Nghe xong câu nói này, Khổng Minh khéo lấy quạt lông vũ che đi nụ cười mãn nguyện của mình, điều đó có nghĩa kế khích tướng được lập dành cho Chu Du đã thành công mỹ mãn.
Tiểu Kiều là phu nhân của Chu Du.
Triển khai xong kế khích tướng với Chu Du, Khổng Minh biết việc Đông Ngô đồng ý hợp lực cùng Thục quốc chỉ còn là vấn đề thời gian.
Quả thực vậy, trước những lời tác động và phân tích chí lý từ Chu Du, minh chủ Tôn Quyền đã thuận theo và đồng ý để quân Đông Ngô liên thủ cùng nước Thục trước khi Tào Tháo dẫn quân đến thảo phạt.
Video: Gia Cát Lượng khích Chu Du đánh Tào Tháo.
Quốc Tiệp (t/h)
