Đưa nước về tận ruộng
Ngày 7/3, trao đổi với Người Đưa Tin, ông Trương Thanh Hà, quyền Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh Gia Lai, cho biết: "Chủ trương chuyển đổi gần 5ha rừng tự nhiên tại xã Ia Mơ, huyện Chư Prông, tỉnh Gia Lai để làm mương dẫn nước là tin vui cho bà con khu vực biên giới và các vùng lân cận.
Việc mở rộng kênh mương sẽ giúp nguồn nước ổn định, nâng cao năng suất mùa màng và giải quyết tình trạng hạn hán kéo dài. Điều này mang lại niềm phấn khởi cho người dân, tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp và mở ra hy vọng về một cuộc sống ấm no, bền vững".
Gần 5ha rừng tự nhiên tại xã Ia Mơ (huyện Chư Prông, tỉnh Gia Lai) được chuyển đổi để làm mương dẫn nước là tín hiệu mừng cho bà con khu vực biên giới và các khu vực lân cận.
Ông Hà cũng cho biết, dự án công trình thủy lợi hồ chứa nước Ia Mơr được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) phê duyệt đầu tư từ năm 2005 với nhiệm vụ tưới tiêu cho 14.347 ha đất canh tác thuộc tỉnh Gia Lai và Đắk Lắk.
Đến nay, hợp phần hồ chứa nước Plei Pai và đập dâng Ia Lốp đã hoàn thành, đưa vào khai thác và phát huy hiệu quả tốt. Cụm đầu mối hồ Ia Mơr và hệ thống kênh chính cũng đã cơ bản hoàn thiện, trong khi một số tuyến kênh nhánh tại địa bàn Gia Lai và Đắk Lắk đã được đưa vào vận hành từ cuối năm 2021.
Để nâng cao hiệu quả dự án và cung cấp nước tưới cho khu vực canh tác tại Gia Lai, đặc biệt là khu tưới làng Rinh và đội 4 (Trung đoàn 710), cần đầu tư hệ thống kênh nhánh. Việc này giúp tưới ổn định cho khoảng 2.105ha đất nông nghiệp, tạo thêm việc làm, ổn định đời sống người dân, đồng thời góp phần giữ vững an ninh, quốc phòng và bảo đảm an sinh xã hội vùng biên giới.
Chủ trương mở rộng hệ thống kênh, mương đảm bảo ổn định nước tưới cho người dân, yên tâm sản xuất.
Ông Hoàng Bình Yên, Phó Trưởng ban phụ trách dự án thủy lợi Ia Mơr. cho biết, HĐND tỉnh Gia Lai đã thông qua chủ trương chuyển đổi hơn 4,5ha rừng tự nhiên để xây dựng 10 tuyến kênh nhánh dài khoảng 30,5km, giúp tưới tiêu cho khoảng 2.105ha cây trồng tại xã Ia Mơ.
Ông Yên cũng cho hay, công trình thủy nông Ia Mơr có vốn đầu tư hơn 3.000 tỷ đồng, với diện tích mặt nước hơn 2.800ha, là một trong những đại công trình thủy lợi lớn nhất Tây Nguyên. Công trình này dự kiến cung cấp nước tưới cho hơn 14.000ha đất nông nghiệp tại Gia Lai và 4.000ha tại huyện Ea Súp, Đắk Lắk.
Theo ông Hoàng Bình Yên, Phó Trưởng ban phụ trách dự án thủy lợi Ia Mơr, công trình dự kiến khởi công trong quý III/2025 và sẽ hoàn thành trước ngày 31/12/2026.
Công trình thủy lợi Ia Mơr đã hoàn thành giai đoạn 2 với các kênh chính Đông, Tây và 10,5km kênh nhánh, 6km kênh bơm dẫn nước về ruộng. Tuy nhiên, một số diện tích đất nông nghiệp vẫn chưa có nước do vướng đất lâm nghiệp chưa chuyển đổi.
Để tháo gỡ khó khăn, ngày 1/3, HĐND tỉnh Gia Lai đã quyết định chuyển đổi 4,57ha rừng tự nhiên, trong đó 3,97ha thuộc đất rừng sản xuất và 0,6ha ngoài quy hoạch lâm nghiệp, phục vụ xây dựng hệ thống kênh nhánh.
"Ban quản lý đầu tư và xây dựng thủy lợi 8 đã báo cáo Bộ Nông nghiệp và Môi trường để phê duyệt đầu tư, tiếp đó sẽ triển khai đấu thầu, tư vấn thiết kế. Chúng tôi sẽ cố gắng khởi công trong Qúy III/2025 và dự kiến sẽ hoàn thành trước ngày 31/12/2026", ông Yên nói.
Tăng vụ, tăng diện tích
Trước kia, thiếu nước tưới khiến người dân vùng biên chỉ canh tác một vụ lúa mỗi năm, đời sống bấp bênh. Từ khi thủy lợi Ia Mơr đi vào hoạt động, nước về tận ruộng, giúp bà con canh tác 2-3 vụ lúa, mùa màng bội thu, cuộc sống khởi sắc.
Trên cánh đồng làng Klah, lúa chín vàng rực, người dân tất bật thu hoạch. Chị Siu Thoại (24 tuổi) vui mừng chia sẻ: "Trước chỉ làm được một vụ, nay có thể trồng hai, ba vụ lúa, năng suất cao, cuộc sống ổn định hơn, không còn lo thiếu nước".
Trước kia không có nước tưới, người dân trồng được 1 vụ lúa/năm vì khi cày đất lên phải chờ mưa xuống.
Anh Rơ Mah Hinh (làng Klah) cho biết: "Trước đây, 3 sào ruộng phụ thuộc vào nước trời, năm may mắn thì có lúa ăn, năm mất trắng là chuyện thường. Từ khi có kênh mương, nước về tận ruộng, gia đình canh tác 2 vụ lúa, năng suất cao, không còn lo thiếu ăn. Còn 7 sào bên suối cát chưa có nước, phải trồng điều, nhưng nếu có nước, tôi cũng chuyển sang trồng lúa ngay".
Từ ngày hệ thống mương thủy lợi vận hành, nước đưa về tận ruộng nên người dân trồng được 2 vụ lúa/năm.
Ông Nguyễn Tuấn Anh, Chủ tịch UBND xã Ia Mơ, cho biết: "Xã có 774 hộ với hơn 3.300 nhân khẩu, trước đây tỷ lệ hộ nghèo chiếm 50-60%, nay giảm còn 25%.
Nhờ hệ thống kênh mương được đầu tư, diện tích lúa nước 2 vụ đã tăng từ 40 ha lên 260ha, giúp bà con phát triển kinh tế, giảm nghèo bền vững".
