Ruốc rẻ tràn lan
Ruốc là món ăn được nhiều người dân ưa thích trong đời sống hàng ngày, đặc biệt trong việc ăn kèm với một số đồ ăn khác như xôi, mướp đắng…
Món ăn đó từ lâu được coi là tiện dụng nhưng hiện nay đang tràn lan thực phẩm ruốc kém chất lượng trên thị trường. Giá một lạng ruốc thịt lợn (chà bông) “xịn” trên thị trường hiện khoảng 30.000 đồng.
Ghi nhận tại chợ đầu mối phía nam Hà Nội, chợ Mai Động chúng tôi không khỏi giật mình khi ruốc bán buôn cực rẻ, thấp nhất chỉ 100 nghìn đồng/kg, rẻ hơn một cân thịt sống. Nhỉnh hơn thì có loại 120-150 nghìn đồng/kg, cao nhất cũng chỉ 250 nghìn đồng/kg.
Trong khi đó để làm được một kg ruốc phải cần khoảng 3kg thịt. Với giá thịt lợn như hiện nay thì phải mất ít nhất 270 nghìn đồng nguyên liệu để cho ra 1 kg ruốc và bán với giá 300- 350 nghìn đồng/kg mới có lợi nhuận.
Trong vai là người đang có nhu cầu mua ruốc bông số lượng lớn để về kinh doanh hàng ăn, chúng tôi liên hệ và tìm đến một cơ sở sản xuất ruốc bông tại Hà Nội chuyên cung cấp ruốc bông số lượng lớn tại chợ đầu mối phía Nam.
Chị N, chủ cơ sở chia sẻ: “Nhà chị loại nào cũng có nhưng nếu em kinh doanh thì dại gì mà lấy loại đắt tiền. Tất cả các nhà hàng lớn nhất người ta cũng lấy hàng này. Nếu em lấy chị để em giá 10 (100 nghìn đồng/kg). Ở đây chị chuyên đổ mối cho các chợ lớn, giá đã 95.000 đồng/kg. Ngày nhiều chị bán cả tạ ruốc”.
Khi chúng tôi đưa ra một hợp đồng có thể nói khá hời với bà chủ N. này khi nói sẽ mua số lượng hàng, mỗi tuần sẽ lấy khoảng 200kg ruốc từ cửa hàng của bà chủ này. Do vậy, khi đưa ra yêu cầu muốn được tận mắt chứng kiến quy trình chế biến ruốc bà N. đã không ngần ngại mà đồng ý sẽ đưa chúng tôi đi tham quan trực tiếp cơ sở chế biến ruốc gà của mình.
Vừa bước chân vào xưởng mùi nước mắm chưng ruốc bay quanh đã xộc vào mũi khách hàng. Thời điểm chúng tôi đến cũng là lúc các xưởng sản xuất đang hoàn thành công đoạn cuối cùng rang ruốc.
Độc chiêu trộn ruốc
Qua tìm hiểu được biết, để cho ruốc tăng thêm cân nặng, những người sản xuất ruốc thường chế biến thêm nhiều gia vị hơn những loại ruốc thông thường khác.
Ngoài ra, để tăng thêm lợi nhuận, một số kinh doanh ruốc trong làng thường trộn thêm những loại thịt rẻ tiền. "Chiêu" đơn giản là trộn thêm ruốc gà (giá rẻ) vào ruốc lợn nhưng vẫn quảng cáo là “ruốc lợn nguyên chất” 100%. Có nghĩa là một nửa là từ gà đông lạnh, một nửa là thịt”.
Nhưng theo một số người chế biến ruốc tiết lộ, riêng ruốc gà có thể làm từ thịt kém chất lượng được vì ruốc gà khó thành sợi nên người mua khó phát hiện. Độ chênh sẽ là 3 kg thịt/1kg ruốc.
Còn ruốc khi chế biến khô thì vẫn phải sử dụng thêm chất bảo quản. Nhưng theo chia sẻ của bà N. thì lượng chất phụ gia bảo quản này sử dụng theo tỉ lệ cho phép của sở y tế.
Khi chúng tôi thắc mắc cách phân biệt giữa loại ruốc gà lợn thượng hàng và loại ruốc có pha tỉ lệ ½ thịt lợn, ½ thịt gà loại thải đông lạnh thì chị N. giải thích: “Việc ăn ruốc có pha gà loại thải đông lạnh thì mức độ thơm ngon vẫn như nhau. Nhưng vì người ăn không thể phát hiện ra được ruốc nào bị pha lẫn gà hay không”.
Còn theo bà N. cho biết thêm: “Nếu như nhập hàng gà đông lạnh từ siêu thị Metro Thăng Long thì yêu cầu cần bao nhiêu sẽ có ngay. Nếu như yêu cầu ngày mai cho tôi khoảng 5 tạ gà đông lạnh ngay lập tức ngày mai sẽ có hàng sẽ được chuyển về cơ sở cho mình luôn vì gà đông lạnh luôn có sẵn trong kho. Còn nếu cần gà tươi nếu đó là số lượng lớn thì phải báo trước một số ngày để các điểm còn gom hàng...”.
Nhiều người cũng đưa ra những nghi ngờ, loại gà mà một số cơ sở sử dụng để chế biến thành ruốc gà hay ruốc gà pha lẫn ruốc thịt không chỉ từ gà đông lạnh có xuất xứ từ Trung Quốc. Có thể, các cơ sở họ tận dụng gà ở các trang trại có nguy cơ dịch bệnh hoặc gà đã bị chết mà bán thốc, bán tháo nhằm chạy hàng. Vì lúc giết mổ có cả những con gà đã bị chết nhưng vì thịt một cách ô đồ nên không ai để ý kĩ là gà con sống hay đã chết.
Để có thông tin khách quan, đa chiều phóng viên đã liên hệ với đại diện siêu thị Metro Thăng Long để xác minh thông tin phản ánh.
Đại diện siêu thị Metro cho biết: “Hiện nay, Công ty MM Mega Market (Việt Nam) không kinh doanh gà thải loại cho khách hàng. Đối với các mặt hàng gia cầm nhập khẩu chúng tôi đều có đầy đủ các chứng từ đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm theo quy định của pháp luật như: Hồ sơ nhập khẩu, Giấy kiểm dịch thú y, Hóa đơn mua bán… Đối với mặt hàng gia cầm trong nước đều có Giấy chứng nhận kiểm dịch đi kèm.
Kể từ ngày 1/7/2016, các mặt hàng gia súc gia cầm được bày bán đều được cơ quan Thú y kiểm tra vệ sinh dịch tễ, cấp và dán Tem Kiểm tra vệ sinh Thú y trước khi đưa vào hệ thống. Bên cạnh đó, bộ phận Kiểm soát chất lượng của chúng tôi thường xuyên lấy mẫu để kiểm nghiệm tại các cơ sở kiểm định độc lập”.
Nhóm phóng viên