Sở Công Thương TP.HCM cho biết, đề án Quản lý, nhận diện và truy xuất nguồn gốc thịt heo bằng mã vạch nhằm kiểm soát, hạn chế các loại thịt heo kém chất lượng trà trộn vào thị trường được thực hiện thì có hơn 1.000 trang trại, 21 cơ sở giết mổ và 349 điểm bán trên các địa bàn TP.HCM, Long An, Bình Dương, Đồng Nai đăng ký tham gia.
Mô hình này được thí điểm từ cuối năm 2016 với mong muốn có thể truy xuất được 100% nguồn gốc thịt heo tại các chợ đầu mối. Tuy nhiên đến nay, cơ quan chức năng chỉ có thể truy xuất được nguồn gốc khoảng 35% trong tổng số 10.000 con heo trên thị trường.
Theo PV ghi nhận, tại chợ đầu mối Bình Điền (quận 8, TP.HCM), chợ đầu mối Thủ Đức (quận Thủ Đức, TP.HCM), chợ Lớn (quận 6, TP.HCM), chợ nông sản Hóc Môn (huyện Hóc Môn, TP.HCM),… số lượng thịt heo vận chuyển vào các chợ đầu mối đa phần đều không được mang mã vạch kiểm tra truy xuất nguồn gốc.
Vào sáng 31/7, đoàn kiểm tra liên ngành của sở Công Thương TP.HCM đã bất ngờ kiểm tra 36 xe chở thịt heo vào chợ Bình Điền. Tuy nhiên, toàn bộ số thịt heo trên 36 xe đều không có vòng nhận diện.
Khi đến chợ nông sản Hóc Môn, đoàn kiểm tra liên ngành cũng chỉ nhận thấy một vài xe chở thịt heo được đeo vòng nhận diện. Hàng chục xe chở heo khác đều không có gắn vòng.
Phần lớn thịt heo không đeo vòng nhận diện truy xuất nguồn gốc đều vận chuyển từ các tỉnh lân cận như Đồng Nai, Bình Dương, Long An đưa về TP.HCM tiêu thụ. Ban đầu, các tiểu thương đều đồng ý và được cơ quan chức năng hướng dẫn và tuyên truyền về việc đeo vòng nhận diện cho heo. Tuy nhiên, rất ít tiểu thương nghiêm túc thực hiện.
Trao đổi với PV, chị Huỳnh Thị Mai, tiểu thương tại chợ Bình Điền cho biết: “Ban đầu, khi cơ quan chức năng tuyên truyền vận động đeo vòng để truy xuất nguồn gốc của heo, ai cũng đồng ý. Tiểu thương buôn bán ở chợ, trao đổi trực tiếp với khách hàng nên rất ủng hộ. Tuy nhiên, sau đó, các cơ sở nuôi heo rất ít mặn mà với việc truy xuất. Hỏi đến, họ bảo làm việc suốt ngày, phải cạo lông, mổ thịt heo vất vả rồi, chẳng ai còn tâm trí nào để đeo vòng nhận diện cho heo”.
Ngoài ra, khi kiểm tra mã vạch truy xuất nguồn gốc thịt heo, đoàn kiểm tra cũng chỉ truy xuất được một phần nhỏ nguồn gốc của thịt heo, số vòng nhận diện còn lại đều không truy xuất được.
Theo số liệu từ báo cáo của cơ quan chức năng, trong số 8.400 con heo được giết mổ tiêu thụ tại 2 chợ đầu mối Bình Điền và Hóc Môn kiểm tra trong ngày 31/7, chỉ có hơn 1.200 con heo được đeo vòng truy xuất nguồn gốc (chiếm khoảng 14%).
Trong số 1.200 con heo được đeo vòng, cơ quan chức năng cũng chỉ truy xuất được nguồn gốc của khoảng 800 con heo, số còn lại dù có mã vạch nhận diện nhưng không truy xuất được.
Trao đổi với PV, ông Nguyễn Ngọc Hoà, Phó Giám đốc sở Công Thương TP.HCM cho biết: “Sắp tới đây, đối với các trường hợp chưa đeo vòng nhận diện để truy xuất nguồn gốc thịt heo, TP.HCM sẽ tiếp tục có buổi làm việc với đại diện các tỉnh thành để thực hiện nghiêm việc truy xuất ngay từ gốc.
Ngoài ra, việc thiếu thông tin truy xuất nguồn gốc heo, các mã số vòng nhận diện chưa kích hoạt, chúng tôi sẽ điều tra xem nguyên nhân do đâu. Có thể, cơ sở chăn nuôi không kích hoạt vòng hoặc chăn nuôi có đeo vòng, có kích hoạt nhưng thú y không kích hoạt. Thế nên, chúng tôi sẽ tiếp tục phối hợp để xử lý. Bên cạnh đó, để đảm bảo chất lượng an toàn thịt heo cung cấp cho thị trường TP.HCM, trước mắt, thịt heo vào các chợ đầu mối vẫn phải có giấy kiểm định từ cơ quan kiểm dịch, thú y”.
Hồng Ngọc - Dương Hạnh