Rau sam - món quà từ đất
Rau sam thường mọc dân dã mọc ở nhiều nơi và rất giàu dinh dưỡng. Theo đông y, rau sam có vị chua, tính hàn, quy kinh can, đại trường, giúp thanh nhiệt, giải độc, tiêu viêm, lợi tiểu và chỉ thống.
Rau sam là một loại rau giàu dinh dưỡng với nhiều lợi ích cho sức khỏe. Một số thành phần dinh dưỡng quan trọng bao gồm:
Vitamin A: Đây là một loại rau giàu vitamin A giúp cải thiện thị lực và hỗ trợ hệ miễn dịch.
Vitamin C: Giúp tăng cường hệ miễn dịch và làm đẹp da.
Vitamin E: Chống oxy hóa, bảo vệ tế bào.
Khoáng chất: Bao gồm canxi, magie, kali và sắt, giúp xương chắc khỏe và hỗ trợ chức năng cơ thể.
Omega-3: Chất béo không bão hòa có lợi cho tim mạch.
Rau sam thường được chế biến thành nhiều món ăn quen thuộc
Nhiều người ví loại rau này như "món quà từ đất". Theo các tài liệu y học cổ truyền, liều dùng rau sam thường từ 50-100 g rau tươi mỗi ngày. Nếu dùng dưới dạng sắc thuốc, có thể dùng 15-30 g rau khô.
Theo chia sẻ của Lương y đa khoa Bùi Hồng Minh (Hội Đông y Ba Đình, Hà Nội) trên báo Phụ nữ Việt Nam, rau sam (tên gọi khác là mã xỉ hiện, mã xỉ thái) có vị chua, tính hàn, là nguồn kháng sinh tự nhiên, có khả năng giải độc.
Rau sam giúp kích thích hệ tiêu hoá, thanh nhiệt, trị nóng do có tính hàn. Nó được xem là nguồn kháng sinh tự nhiên, có khả năng sát trùng, chữa trị mẩn ngứa. Dù là rau dại nhưng loại rau này còn có khả năng tiêu thũng nên hỗ trợ điều trị các mụn nhọt mẩn ngứa sưng đau ngoài da.
Rau sam gặp đất ẩm là lan mạnh, phát triển tốt mà không cần dùng hóa chất, thực sự là loại rau ngon - bổ - rẻ ít bị phun thuốc nhất chợ.
Hoa thiên lý - món quà từ thiên nhiên
Loại rau khá an toàn do côn trùng ít ăn nên không phải sử dụng tới thuốc trừ sâu nhiều như các loại rau khác như rau cải hay đậu đũa. Đặc biệt, hoa thiên lý có sẵn mùi thơm, đây cũng là chất đuổi côn trùng tự nhiên. Đây là một trong những loại rau sạch phát triển tự nhiên mà không cần tới thuốc trừ sâu.
Hoa thiên lý là loại hoa được nhiều gia đình trồng làm cảnh và rau ăn, đây cũng là loại rau rất tốt cho sức khoẻ.
Từ lâu nay cây hoa thiên lý là loại cây thân leo được trồng phổ biến tại nhiều địa phương ở Việt Nam. Đây là loại thực phẩm được nhiều người ưa chuộng sử dụng trong bữa ăn hàng ngày.
Hoa thiên lý cũng rất tốt cho sức khoẻ. Dưới đây là những tác dụng tuyệt vời của hoa thiên lý bạn không nên bỏ qua.
BS Vũ Quốc Trung từng có bài viết chia sẻ trên báo Sức khoẻ & Đời sống, cây thiên lý tên khoa học là Telosma cordata (Burm.f.) Merr., thuộc họ Thiên lý; thường được dùng chế biến cho các món ăn bổ mát trong mùa hè.
Thiên lý là loại cây nhỏ, mọc leo, thân hơi có lông, nhiều nhất ở những bộ phận còn non. Lá mọc đối, hình tim, khía mép ở khoảng 5-8mm về phía cuống, đầu lá nhọn, có lông trên các gân lá; phiến lá dài 6-11cm, rộng 4-7,5cm; cuống cũng có lông, dài 12-20 mm.
Hoa nhiều, màu vàng xanh lục nhạt, thành xim tán, có cuống to, hơi có lông, dài 10-22mm, mang nhiều tán mọc mau, liền với nhau. Hương hoa thơm ngát, nhất là về đêm, nên có tên là "dạ lai hương" ("dạ" = đêm, "lai" = đến, "hương" = mùi thơm).
Theo Đông y hoa thiên lý có vị ngọt, tính bình; có tác dụng thanh nhiệt giải độc, bình can, minh mục (sáng mắt), tiêu viêm, tan màng mộng, làm lành vết thương (kích thích vết thương lên da non), an thần, giúp ngủ ngon và chữa giun kim.
Một mẹo hay nhà bếp các bà nội trợ không nên quả qua là rau hoa thiên lý tốt đối với sức khoẻ, tuy nhiên cũng không nên lạm dụng loại hoa này nhé. Theo các chuyên gia, với người bình thường chỉ nên ăn khoảng 2 lần mỗi tuần là tốt nhất.
Mỗi ngày ăn bao nhiêu rau quả là đủ?
- Mỗi loại hoa quả, cung cấp lượng vitamin, khoáng chất, chất xơ khác nhau.
- Nếu ăn đa dạng loại hoa quả thì các chất dinh dưỡng có trong từng loại sẽ tự bổ sung cho nhau, đồng thời giá trị dinh dưỡng của từng loại hoa quả không phụ thuộc vào quả to hay bé.
- Những loại quả có múi, khi ăn nên nhai kỹ, nghiền nát mới tiêu hóa tốt. Đối với trẻ nhỏ, nếu chưa nhai được thì cho uống nước sinh tố.
- Muốn có một sức khỏe tốt cần đáp ứng nhu cầu các chất dinh dưỡng từ rau xanh và hoa quả tốt cho sức khỏe, người trưởng thành hàng ngày nên ăn từ 300 gam rau xanh, 100 – 200 gam hoa quả.
Trúc Chi (t/h)