Novatek – nhà sản xuất khí đốt độc lập lớn nhất của Nga – vừa tạm dừng hoạt động của 2 dự án khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) lớn trong bối cảnh các lệnh trừng phạt quốc tế cản trở khả năng tồn tại của chúng, trang Upstream Online dẫn nguồn truyền thông địa phương đưa tin hôm 23/9.
Cụ thể, tờ báo kinh doanh Kommersant hôm 23/9 dẫn nguồn tin thân cận với Novatek cho biết, công việc đã dừng lại ở dự án Murmansk LNG và dự án Obsky LNG.
Novatek hiện đang tìm kiếm các lựa chọn thay thế cho xuất khẩu LNG để kiếm doanh thu từ trữ lượng khí đốt của mình trên Bán đảo Yamal ở Tây Siberia, nằm gần dự án lớn đầu tiên của họ là Yamal LNG, báo Nga đưa tin.
Các lệnh trừng phạt năng lượng lần đầu tiên được Mỹ và EU áp đặt lên Nga sau khi Moscow phát động chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine vào năm 2022, và tiếp tục được thắt chặt kể từ đó, bao gồm cả việc nhắm vào hoạt động xuất khẩu LNG của Nga. Chế độ trừng phạt đã làm chệch hướng kế hoạch xuất khẩu LNG từ dự án Artic LNG 2 ở Bắc Cực của Novatek.
Novatek là nhà sản xuất khí đốt độc lập lớn nhất của Nga. Ảnh: Oreanda News
Được đề xuất lần đầu tiên vào tháng 5 năm ngoái, dự án Murmansk LNG – nằm ở Bắc Cực, trên bờ Vịnh Kola gần Murmansk và ngôi làng Belokamenka – được coi là rất quan trọng đối với nỗ lực mở rộng năng lực xuất khẩu LNG của Nga sau khi Moscow bị mất dần thị phần xuất khẩu khí đốt đường ống sang châu Âu sau khi xung đột bùng phát.
Cơ sở này có kế hoạch sử dụng nguồn cung khí đốt từ mạng lưới đường ống chính trong nước của Nga để sản xuất LNG với công suất 20,4 triệu tấn/năm. Đầu năm nay, công suất của dự án đã bị cắt giảm xuống còn 13,6 triệu tấn/năm.
Dự án được coi là khả thi về mặt kỹ thuật bất chấp các lệnh trừng phạt quốc tế, với việc các bộ truyền động điện được sử dụng thay cho các turbine khí do phương Tây sản xuất – vốn cũng phải chịu các lệnh trừng phạt – để vận hành các đường ống nén và hóa lỏng, với nguồn điện lấy từ một nhà máy điện hạt nhân địa phương.
Ngoài ra, do nằm ở một phần của Biển Barents không có băng trong suốt hầu hết mùa đông, Murmansk LNG sẽ tránh được nhu cầu sử dụng tàu chở LNG có khả năng phá băng. Các nỗ lực xuất khẩu LNG từ dự án Artic LNG 2 ở Bắc Cực của Novatek đã bị cản trở bởi các lệnh trừng phạt, trong đó có việc hạn chế khả năng tiếp cận của Nga đối với các tàu chở LNG có khả năng phá băng cùng với các yếu tố khác.
Kể từ đầu tháng 8, Arctic LNG 2 đã chất 5 lô hàng tại Bán đảo Gydan ở Tây Siberia. Tuy nhiên, không có lô hàng nào trong số này được dỡ xuống cảng nước ngoài, với ít nhất 3 lô hàng kết thúc tại các cơ sở lưu trữ nổi lớn.
Trong khi đó, đối với dự án Obsky LNG, Novatek dự định khai thác trữ lượng khí đốt của tối đa 4 mỏ trên Bán đảo Yamal để hỗ trợ sản xuất 6 triệu tấn LNG mỗi năm, với việc loại khí siêu lạnh được xuất khẩu qua cảng Sabetta, nơi hiện đang phục vụ dự án Yamal LNG.
Yamal LNG, nơi Novatek nắm giữ 50,1% cổ phần, tiếp tục vận chuyển khí đốt đến các khách hàng ở châu Âu và châu Á vì quá trình phát triển đã bắt đầu trước khi xung đột Nga-Ukraine bùng phát và dự án chưa bị trừng phạt.
Báo Kommersant cho biết, Novatek hiện đang nghiên cứu các phương án thay thế để tiếp tục phát triển các mỏ khí đốt chưa được khai thác trên Bán đảo Yamal, cân nhắc sử dụng khí đốt để sản xuất amoniac và các loại phân bón phổ thông như urê.
Các nước phương Tây không trừng phạt xuất khẩu phân bón của Nga vì những cân nhắc về an ninh lương thực toàn cầu – đây là cơ sở cho kế hoạch chuyển đổi dự án Obsky LNG của Novatek.
Năm ngoái, xuất khẩu phân bón của Nga đã tăng 14% lên 32 triệu tấn, trong đó Brazil, Ấn Độ và Mỹ là 3 nước mua nhiều nhất, hãng thông tấn nhà nước Nga RIA-Novosti cho biết.
Các nhà phân tích đã liên kết sự phục hồi trong sản xuất khí đốt tự nhiên của Nga trong năm nay với nhu cầu về khí đốt để sản xuất phân bón, theo Upstream Online.
Novatek có thể xuất khẩu phân bón sang các thị trường quốc tế thông qua cảng Sabetta, theo Kommersant.
Bất chấp lệnh đình chỉ hiện tại, Novatek vẫn không thu hẹp nỗ lực tìm kiếm thêm trữ lượng khí đốt tại Bán đảo Gydan, theo thông tin tiết lộ về các cuộc đấu thầu do các công ty con của công ty này đăng tải trên cơ sở dữ liệu đấu thầu của Nga.
Novatek, công ty dẫn đầu nỗ lực của Nga để trở thành nhà cung cấp LNG lớn cho các thị trường thế giới, đã có giấy phép cho hàng chục lô tại Gydan, cung cấp nguồn khí đốt cho các nhà máy LNG trong tương lai của công ty.
Novatek đã được liên hệ để yêu cầu bình luận.
Minh Đức (Theo Upstream Online, Gas Processing)
