Hàn the là tên gọi dân gian của natri tetraborax decahyđrat. Đây là hóa chất trước đây được dùng trong công nghiệp thực phẩm do có thể giữ thực phẩm không bị ôi thiu trong thời gian dài. Ngoài ra, hàn the giúp tăng độ dẻo của thực phẩm, do đó người ta thường trộn thêm chất này vào bún, phở, giò, chả, nem chua…
Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu cho thấy khi đi vào cơ thể con người hàn the không bị thải loại hoàn toàn mà có khả năng tích tụ 15% lượng tiếp nhận vào cơ thể. Sử dụng thực phẩm chứa hàn the trong thời gian dài sẽ gây ngộ độc mãn tính, lâu dần dẫn đến suy thận, suy gan, da xanh xao, biếng ăn, cơ thể suy nhược. Nghiêm trọng hơn nó còn làm teo tinh hoàn, gây vô sinh hoặc các tai biến hệ tiêu hóa đối với người sử dụng nhiều.
Bất chấp tác hại đến sức khỏe, một số cơ sở sản xuất vì lợi nhuận vẫn lạm dụng hàn the trong chế biến các loại thực phẩm khiến các bà nội trợ không khỏi e ngại. Để trở thành người tiêu dùng thông thái các bạn hãy ghi nhớ những dấu hiệu sau để nhận diện chả, giò có “ngậm” hàn the hay không.
Đối với chả
Chả được chế biến từ nguyên liệu tự nhiên, không phụ gia sẽ có lớp vỏ màu vàng tự nhiên của thịt rán nhưng hơi sần sùi, không mịn, còn thịt bên trong mềm, mịn, có nhiều lỗ nhỏ. Khi đưa miếng chả lên mũi sẽ ngửi thấy mùi thơm nhẹ của thịt heo. Ấn nhẹ miếng chả thấy mềm, hơi ươn ướt nhưng không nhớt dính mà chỉ lưu lại chút mỡ ở tay (do chả được trộn lượng thịt mỡ nhiều hơn thịt nạc nên sờ vào sẽ bị dính lớp mỡ này).
Chả ngon là khi cắn thử không bị nát, không bở đồng thời không quá khô. Nếu miếng chả bị bở, ăn không cảm nhận được vị béo của thịt, khi cắt không có lỗ nghĩa là trong quá trình chế biến thịt đã bị trộn lẫn với bột.
Ngược lại, chả có hàn the sẽ dai hơn, ấn tay vào miếng chả thấy cứng, không có độ lún. Ngoài ra nếu dùng tay thử kéo hai đầu miếng chả mà thấy dai, không rách hoặc khó rách thì là loại chả có hàn the.
Đối với giò
Giò lụa ngon là khi cắt ra miếng giò có màu trắng hơi phớt hồng. Bề mặt lát giò có nhiều lỗ rỗ do giò được làm từ thịt nạc nghiền mịn đến độ quánh dẻo bọc lấy lớp không khí bên trong, lúc luộc (hoặc hấp) giò lớp không khí ấy sẽ nở ra và tìm cách thoát ra ngoài tạo ra những lỗ to nhỏ bên trong khoanh giò.
Khi bạn cắt miếng giò sẽ thấy dao bị dính, hơi khó thái chứ không trơn tuột. Miếng giò vừa dai giòn, vừa thơm ngọt mùi thịt quyện với mùi lá chuối... Sờ vào thấy lát giò mịn và hơi ẩm.
Nếu giò bở, không có lỗ tức là giò đã bị “độn” nhiều bột và làm bằng thịt không đảm bảo chất lượng. Ngửi miếng giò ta sẽ thấy mùi thơm ngọt của thịt lợn quyện với hương của lá gói. Giò lụa ngon sẽ hơi dai giòn, mềm nhưng không bở, bã. Nếu giò có mùi thơm nồng, giòn dai bất thường thì rất có thể đã bị ướp hàn the trong khi chế biến.
Một cách khác giúp bạn phát hiện hàn the trong giò, chả là lấy miếng giấy nghệ (giấy thử ngâm nước củ nghệ tươi rồi phơi khô) nhấn vào bề mặt miếng giò, chả. Sau 1 phút, nếu giấy nghệ chuyển từ vàng sang đỏ chứng tỏ thực phẩm có hàn the.
Ngoài quan sát bằng cảm quan, người tiêu dùng nên tìm mua giò, chả ở những địa chỉ kinh doanh uy tín để có được những sản phẩm đảm bảo chất lượng, an toàn cho sức khỏe.
Minh Hoa (t/h)
