Tam quốc diễn nghĩa là tiểu thuyết lịch sử được La Quán Trung sáng tác dựa trên cuốn sử liệu Tam quốc chí của Trần Thọ, do đó trong truyện có nhiều hư cấu, thể hiện quan điểm và tình cảm yêu ghét cá nhân. Tác giả yêu Lưu Bị và ghét Tào Tháo, nên đã tô vẽ cho Lưu mà bôi đen cho Tào.
La Quán Trung yêu Lưu Bị và ghét Tào Tháo.
Trong đó chi tiết Tào Tháo giết nhầm cả nhà Lã Bá Sa – người có mối giao tình thân thiết với cha ông và cũng đã có ơn cưu mang trong lúc ông bị truy nã. Chi tiết này đã bị La Quán Trung thay đổi không ít, cũng trở thành một mối oan ức ngàn năm khó rửa đối với Tào Tháo.
Sự kiện hư cấu này cũng chính là nguồn gốc phát sinh câu nói nổi tiếng của nhân vật Tào Tháo trong tiểu thuyết: "Ta thà phụ thiên hạ chứ không để thiên hạ phụ ta".
Về sự kiện này, theo Ngụy thư ghi lại, Tào Tháo trên đường bỏ chạy quả thực có đi qua nhà Lã Bá Sa. Thế nhưng lúc ấy trong nhà họ Lã chỉ có con trai và khách khứa.
Nhóm người này khi ấy nổi lòng tham muốn chiếm đoạt ngựa và đồ đạc của Tào Tháo. Thế nhưng họ không ngờ Tào Tháo lại có kiếm thuật cao cường nên đã bỏ mạng dưới tay ông.
Ngoài ra, căn cứ theo chính sử, các sử gia nhận định những sự kiện dưới đây về Tào Tháo trong tiểu thuyết Tam quốc diễn nghĩa cũng là do La Quán Trung sáng tạo ra.
| Trong Tam quốc diễn nghĩa | Sự kiện trong lịch sử |
| - Tào Tháo ám sát Đổng Trác không thành mới nghĩ ra kế hiến Thất tinh đao rồi bỏ trốn. |
- Đổng Trác vốn có ý muốn lôi kéo Tào Tháo, ông vì không chịu bèn trốn khỏi thành Lạc Dương. |
| - Trần Cung thả Tào Tháo ở Trung Mâu. |
- Viên công tào thả Tào Tháo sử không chỉ đích danh là Trần Cung mà chỉ nêu chung chung là viên quan ở huyện Trung Mâu. |
| - Tào Tháo phát hiệu triệu chư hầu. | - Kiều Mạo phát hiệu triệu chư hầu. |
| - Trình Dục theo lệnh của Tào Tháo giả mạo thư của mẹ Từ Thứ. | - Mẹ Từ Thứ tự nguyện viết thư gọi con. |
| - Tào Tháo có 83 vạn quân trong trận Xích Bích. | - Sử liệu không ghi nhận con số chính xác, nhưng các nhà sử học nhân định trong trận Xích Bích Tào Tháo chỉ khoảng 22 vạn. |
| - Khi uống rượu luận anh hùng với Lưu Bị ở Hứa Xương, Tào Tháo ví Viên Thuật như "xương khô trong mả". | - Người ví Viên Thuật như "xương khô trong mả" là Khổng Dung. Khi Đào Khiêm muốn bàn giao Từ châu cho Lưu Bị, Lưu Bị khiêm nhường, sợ mình sức yếu không giữ được nên từ tạ, đề nghị Đào Khiêm trao Từ châu cho Viên Thuật là người có danh vọng cao hơn. Đào Khiêm bèn hỏi ý kiến Khổng Dung. Khổng Dung cho rằng Viên Thuật không hề có thực lực, không lâu sẽ diệt vong. |
Video: Tào Tháo đàm phán với Lã Bố.
Quốc Tiệp (t/h)
